Asgari fiyatın yapılan artırımla birlikte 11 bni 402 TL’ye çıkmasının arından milyonlarca vatandaş artık de taban fiyatın patrona maliyeti, emekli olacakların askerlik ve doğum borçlanması, SGK cezaları üzere fiyatların aktüel haini merak ediyor.
Konuyla ilgili yaptığı hesaplamaları kamuoyuyla paylaşan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başuzmanı İsa Karakaş, “Yeni minimum fiyatla birlikte prim gün fiyatı 107 liradan 143 liraya çıkacak” dedi. Hizmet borçlanmasıyla ilgili vatandaşların elini çabuk tutması gerektiğini belirten Karakaş, tarih verdi. SGK idari para cezaları yüzde 34 oranında bir artış kelam konusu olduğunu söyleyen Karakaş, kalem kalem son aktüel sayıları açıkladı.
SGK Başuzmanı İsa Karakaş, taban fiyata gelen artırım oranıyla bir arada güncellenen fiyatları değerlendird
“ASGARİ FİYATIN PATRONA MALİYETİ PATRONA MALİYETİ 15 BİN 762 LİRA”
Asgari fiyatta gelen yüzde 34 artırım oranıyla bir arada 8 bin 506 liradan 11 bin 402 liraya yükseldiğini hatırlatan Karakaş, patron maliyeti, isteğe bağlı sigorta prim fiyatları ve SGK cezaları açısından maliyetlerin yükseleceğini belirtti.
Borcu olmayan patronlar, kaçak sigortalı çalıştırmayanlar, personellerin fiyatlarını SGK’ya gerçek fiyatlar üzerinden bildirenler, düzmece sigortalı çalıştırmayan bütün patronlara devlet yüzde 5 oranında teşvik vermekte. Bu yüzde 5 teşvikten hangi bölümden olursa olsun patronlar faydalanabiliyor. Yükümlülüklerini düzgün yerine getiren bir patrona maliyeti bu durumda 15 bin 762 liraya düşmektedir” sözlerine yer verdi.
“HANGİ BÖLÜMDE OLURSA OLSUN FAYDALANACAKTIR”
Karakaş 2016 yılından beri devletin taban fiyat artışının istihdama getireceği yükü azaltmak için taban fiyat takviyesi verdiğini söz ederek, “Asgari fiyat takviyesi yılbaşı itibariyle genel olarak bütün özel kesime, bütün iş yerleri için 400 lira civarındaydı. Lakin bir ayrıntı vardı; sendikalı örgütlenmeyi desteklemek için bu takviyenin ölçüsü 500 liraydı. Sayın Bakan’ın yapmış olduğu açıklamada bu dayanağın genel olarak 400 liradan 500 liraya yükseltildiği söylendi.
Bu durumda özel bölüm iş yerlerinin tamamı yani hangi bölümde olursa olsun bu 500 lira taban fiyat dayanağından faydalanacaktır. Bunu da göz önünde bulundurduğumuz vakit patrona maliyeti 15 bin 262 liraya kadar düştüğü görülmektedir.
ani yükümlülüklerini düzgün bir halde yerine getiren, primlerini vaktinde ödeyen ya da primlerini yapılandırmış olan, taksitlendirmiş olan kaçak sigortalı çalıştırmayan, geçersiz sigortalı çalıştırmayan bütün patronlara maliyeti 15 bin 262 liraya kadar düşmektedir” diye konuştu.
DOĞUM VE ASKERLİK BORÇLANMASI İÇİN UYARDI: 1 TEMMUZ’DAN SONRA…
Kadınların doğum borçlanması yaparak, erkeklerin ise askerlik borçlanmasını yaparak eksik primlerini doldurabileceğini belirten Karakaş, “Şimdi bilhassa 1 Temmuz’dan sonra bunun yapılması halinde maliyetin minimum fiyat artışı oranında yani yüzde 34 oranında arttığını söyleyebiliriz. Bu durumda askerlik borçlanmasına gereksinimi olan ya da doğum borçlanmasına ya da öteki türlü Türkiye’de hizmet borçlanması gereksinimi olanın 1 Temmuz’u geçirmeden muhakkak hizmet borçlanmasını yapması lehine olacaktır.
Keza yaptığımız hesaplamaya nazaran günlük borçlanma maliyeti 107 lirayken, 143 liraya kadar yükselmekte. Hasebiyle 1 Temmuz’dan evvel yapıldığı takdirde 107 liralık bir borçlanma bedeli var. Ne kadar borçlanmaya gereksinim varsa 107 lirayla borçlanmaları halinde toplanma maliyeti bulacaklardır. 1 Temmuz’a geldiği anda ansızın 143 liraya yükselmekte. Hasebiyle bunu göz önünde bulundurması lazım” değerlendirmesinde bulundu.
“GURBETÇİ VATANDAŞLARIN GÜNLÜK PRİM FİYATI 151 LİRADAN 201 LİRAYA YÜKSELECEK”
Gurbetçilerin borçlanma maliyetine de değinen Karakaş, gurbetçi vatandaşların borçlanmasının, Türkiye’deki askerlik borçlanması, doğum borçlanması ve öbür borçlanmalardan daha yüksek olduğunu söyleyerek, şu sözleri kullandı:
“Gurbetçilerin borçlanma maliyeti yüzde 45 oranındadır. Gurbetçilerin de yapacağı hizmet borçlanmalarıyla ilgili bunların da tıpkı formda 1 Temmuz’dan evvel yapmaları büsbütün lehlerine olacaktır. Keza burada da minimum fiyat oranında bir artış olacağını söyleyebiliriz.
Çünkü gurbetçiler bugün itibariyle borçlanma yaptıkları takdirde 151 lira fiyatında günlük borçlanma bedeli varken doğal biz burada en az alt sonlardan bahsediyoruz. Temmuz itibariyle alt hudut en az 201 yükselmekte. Münasebetiyle bunların da çabuk olarak 1 Temmuz’dan evvel gereksinimler varsa prim borçlanmaları yapmalarını şiddetle tavsiye ediyoruz.”
“İSTEĞE BAĞLI EMEKLİLİK PRİMİ GÜNLÜK FİYATI 107 LİRADAN 143 LİRAYA YÜKSELDİ”
İsteğe bağlı emeklilik prim fiyatlarını hakkında da değerlendirmelerde bulunan Karakaş, “Ev hanımları çalışmadıkları için tek emeklilik bahtlarını isteğe bağlı prim ödeyerek emekli olabilmektedir. Hasebiyle isteğe bağlı sigortalıların da maliyeti aslında yüksektir.
Aylık 3 bin 200 lira günlük olarak da 107 liraya denk gelen isteğe bağlı sigortalılık primi 1 Temmuz’dan itibaren 143 liraya kadar yükseldiğini görüyoruz. Doğal burada 1 Temmuz’dan evvel yahut sonra konut hanımlarının bir inisiyatifi bulmayacaktır. 1 Temmuz’dan itibaren mecburen günlük 107 lira yerine 143 lira fiyatında isteğe bağlı prim borçlanması yapmak zorundalar” bilgilerini verdi.
“SGK İDARİ PARA CEZALARINDA YÜZDE 34 ORANINDA BİR ARTIŞ KELAM KONUSU”
Karakaş, SGK cezalarının da taban fiyata bağlı yükseldiğine dikkat çekerek, “Sosyal Güvenlik Kurumu yükümlülüklerini yerine getirmeyen, kayıt dışı çalıştıran, sahtecilik yapan ya da öbür yükümlülüklerini yerine getirmeyen patronlara idari para cezası uygulanmaktadır.
SGK’nın idari para cezaları da büsbütün taban fiyata endeksli olduğu için taban fiyatın artışı oranında idari para cezaları da arttı. Hasebiyle SGK idari para cezaları yüzde 34 oranında bir artış kelam konusu. 1 Temmuz’dan itibaren en düşük SGK idari para cezası bin 341 lira, en yüksek idari para cezası 160 bin 974 lira olarak gerçekleşecektir” açıklamasında bulundu.
“EN DÜŞÜK İŞSİZLİK ÖDENEĞİ 5 BİN 325 LİRAYA YÜKSELDİ”
Asgari fiyat artışının personellere gelir açısından müspet yansımasının yanı sıra işsiz kalanlar için de ödenecek olan işsizlik ödeneğinde de artışlar olmasını sağladığını lisana getiren Karakaş, minimum fiyat üzerinden çalışmış olanlar için en düşük işsizlik ödeneği 5 bin 325 liradan ve en yüksek işsizlik ödeneği ise yeniden minimum fiyat artışıyla birlikte 16 bin 650 liraya kadar yükselmiş bulunmaktadır.
Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamasında en az 90 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırmış olanların hastalanmaları halinde hastalık sigortasından istirahat parası olarak bilinen iş göremezlik ödeneği ödenmekte. Bu ayakta yahut yatarak tedaviye bağlı olarak belirlenmektedir. Bununla ilgili olarak da ödenecek en düşük istirahat parası yatarak tedavide günlük 223 liraya yükseldi ayaktaki tedavilerde ise 298 liraya yükseldi” halinde konuştu.